خداشناسی در نهج البلاغه 2
خداشناسی در نهج البلاغه 2
وَ لَا یُحْصِی نَعْمَاءَهُ الْعَادُّونَ وَ لَا یُؤَدِّی حَقَّهُ الْمُجْتَهِدُونَ
یعنی : شمارشگران از شمردن نعمتهای ناتوان و تلاشگران از ادای حقش درمانده اند چه اینکه خود خداوند متعال در آیه 18 سوره نحل می فرماید : « وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها» اگر بخواهید نعمت های خداوند را شمارش کنید , نمی توانید
انسان قدرت ندارد نعمتهاى خدا را بشمارد، چه رسد به این که بخواهد شکر آنها را به جاى آور چرا که انسان سرتا پا نیاز است و هیچ از خود ندارد حتی اگر بخواهد از نعم الهی شکر زبانی هم انجام دهد , باز نیازمند زبانی است که نعمت الهی است و برای هر شکری که انجام می دهد نیازمند شکر دیگری است که توفیق پیدا کرده شکر اول را بجا آورد
از دست و زبان که برآید کز عهدهى شکرش به در آید
بنده همان به که ز تقصیر خویش عذر به درگاه خداى آورد
ور نه سزاوار خداوندیش کس نتواند که بجاى آورد
حضرت در ادامه
می فرماید الذی لا یبلغ مدحته القائلون
یعنی تلاشگران
از ادای حقش درمانده اند
چگونه از مدح و ستایشش عاجز نباشند در
حالی که انسان از درک عجائب و اسرار عالم که مخلوق الهی است درمانده است پس چگونه
می تواند پی به ذات بی نهایت باری تعالی پی برد تا اینکه او را بخاطر دارا بودن
صفات کمال و جمال مدح و ستایش نماید .
لذا در جای دیگر حضرت می فرماید : « من عجز عن معرفة نفسه فهو عن معرفة خالقه أعجز »
یعنی کسی که از شناخت نفس خویش عاجز است از شناخت خالق خویش عاجز تر خواهد بود.
اما انسان بجای توجه به این همه نعمت الهی و اینکه
خالق این همه نعم الهی بیهوده نیافریده
أَ فَحَسِبْتُمْ أَنَّما خَلَقْناکُمْ
عَبَثاً وَ أَنَّکُمْ إِلَیْنا لا تُرْجَعُون آیه 115 سوره مومنون
یعنی : آیا پنداشتهاید که شما را بیهوده و عبث آفریدیم، و اینکه به سوى ما
بازگردانده نمىشوید؟
و از خداوند حکیم غیر از نیز انتظار نیست که موجودات را برای هدفی بلند آفریده , اما انسا غافل از این نکته همه وجودش را خلاصه در زندگی چند روزه دنیا دیده و چه فسادهایی را که انجام نمی دهد
